Մահ Թովմաս Չերմէի

Հայ ան­հա­տի կա­րեւո­րագոյն յատ­կութիւննե­րէն մէկն է հա­յրէ­նի երկրի հան­դէպ նուիրու­մը։ Պայ­մաննե­րը ինչ որ պար­տադրեն, նոյ­նիսկ եթէ հար­կադրուի հայ­րե­նի եր­կի­րը, պա­պենա­կան օճա­խը լքել, հայ ան­հա­տը իր կա­պը չի խզեր ծննդա­վայ­րի հետ։ Նոյ­նիսկ կը փոր­ձէ այդ նուիրու­մը օտար ափե­րու վրայ ծնած, հա­սակ առած յա­ջորդ սե­րունդնե­րուն փո­խան­ցել։ Ահա այս գի­տակ­ցութեան մե­րօրեայ վառ օրի­նակ մը կը հան­դի­սանար մար­տի­նահայ Թով­մաս Չեր­մէ, որուն յան­կարծա­կի մա­հը խո­րապէս ցնցած է մեզ։ Չեր­մէ այս կեան­քէն հրա­ժեշտ առաւ 3 Յու­նուար Չո­րեք­շաբթի առա­ւօտ յետ կար­ճա­տեւ դար­մա­նու­մի։ Հի­ւան­դա­նոցի սիրտ-անօ­թային բաժ­նի մաս­նա­գէտ­նե­րը 2 Յու­նուար Երեք­շաբթի օր, ստենտ մը տե­ղադ­րած էին երա­կին մէջ եւ դար­մա­նու­մի յա­ջորդ փու­լի խորհրդակ­ցութիւ­նը թո­ղած էին Չո­րեք­շաբթի օրուան։

Թով­մաս Չեր­մէի մա­հուան գոյ­ժը լսե­լով մեր շրթնե­րէն թո­թովե­ցին առա­ջին հա­կազ­դե­ցու­թիւնը՝ «Մար­տի­նի հայ պատ­մութիւ­նը որբ մնաց»։ Իս­կա­պէս ան­տե­սուած, անի­րաւուած պատ­մութիւն մըն է այդ, քա­նի որ ան­ցեալին այս հա­յաշատ քա­ղաքը դա­ւանա­փոխու­թեան հե­տեւան­քով քա­նի մը սե­րունդնե­րու տե­ւողու­թեան մէջ բո­լորո­վին կորսնցու­ցած էր իր հայ­կա­կան դի­մագի­ծը, որը եկած է լրաց­նել ասո­րական մշա­կոյ­թը։

Թով­մաս Չեր­մէ ամ­բողջ կեան­քի մը տե­ւողու­թեամբ ընդվզե­ցաւ այս անար­դա­րու­թեան եւ զա­նազան գե­տին­նե­րու վրայ պաշտպա­նեց ու ծա­նօթա­ցուց հա­յու վարքն ու գոր­ծը այս պատ­մա­կան քա­ղաքին մէջ։

Թով­մաս Չեր­մէ քար առ քար ծա­նօթ էր Մար­տին քա­ղաքին եւ իր այդ գի­տելիք­նե­րը բաժ­նած էր բազ­մա­թիւ ակա­դեմա­կան­նե­րու հետ, որոնք իրենց ու­սումնա­սիրու­թիւննե­րու հրա­տարա­կու­թեան առ­թիւ միշտ երախ­տի­քով կը յի­շէին իր անու­նը։ Ան հա­ւատա­րիմ հե­տեւող էր նաեւ հա­յու­թեան հետ առնչուած բա­նախօ­սու­թիւննե­րու եւ գի­տաժո­ղով­նե­րու։

Մեր բա­րեկամ Թով­մաս Չեր­մէի կո­րուստին պատ­ճա­ռած սու­գը կը բաժ­նենք իր այ­րիի եւ որ­դի­ներուն հետ։