ՎԱՐԴԱՆ ԷՍԴՈՒԳԵԱՆ
estukyan@gmail.com
Ժուլիա Մութլուի Արեւմտեան Հայաստանի պատմական տարազներով պատրաստած հաւաքածոն նախապէս ցուցադրուած էր զանազան քաղաքներու մէջ։ Այժմ այդ հաւաքածոն բոլորովին նոր նախաձեռնութեան մը նիւթ կը դառնայ։ Վանի մէջ աշխատող լուսանկարիչ՝ Այթաչ Սելչուք հետաքրքրական մտայղացումով մը այդ տարազները կրող բնորդներ լուսանկարած է Վանի հայկական մշակոյթի ժառանգութեան ենթապատկերին առջեւ։ Այժմ այդ նկարներու ցուցադրութիւնը կը պատրաստուի արուեստասէր հասարակութեան ներկայանալու Պոլսոյ քաղաքապետարանի ցուցահանդէսի սրահին մէջ։
Իրականութեան մէջ լուսանկարիչ Այթաչ Սելչուքի ուշադրութեան կիզակէտին է այս քաղաքի տարբեր ազգութիւններու մշակոյթը, կենցաղը եւ պատմական ներկայութիւնը։ «Գիտեմ որ Վանի մէջ անցեալին ապրած են հայեր, ասորիներ, ազերիներ, հրեաներ, էզտիներ եւ այլն։ Պատահմամբ վերահասու եղայ Ժուլիա Մութլուի տարազներու հաւաքածոյին։ Իսկոյն մտադրեցի այդ տարազները տեղացի բնորդներու վրայ լուսանկարելու խորհուրդը։ Ինծի համար վանի գաւառներուն պատկանող տարազները աւելի խոր իմաստ պիտի ստանային իրենց բնական վայրերու մէջ տեսնուելով։ 2016-ին սկսայ նկարահանումներուն եւ հիմա արդէն ցուցահանդէսին պատրաստ եմ»։ Զրոյցի ընթացքին արուեստագէտը կը յայտնէ թէ այս իր երրորդ նախաձեռնութիւնն է, որ նիւթ կ՚առնէ Վան քաղաքը։ «Նախապէս նկարած էի քաղաքի ճարտարապետական յատկութիւնները։ Արտամետ գաւառի մէջ ցուցահանդէս մը բացած էի այդ աշխատանքի հիման վրայ։ Նկարելու ժամանակ յայտնաբերեցի բազմաթիւ շինութիւններ, որոնք ոչ մէկ տեղ գրանցուած էին։ Այժմ յաջողած ենք այդ գրանցումները ապահովելու, որու շնորհիւ այս պատմական արժէքը խնայելու առիթ մը գոյացած է։ Վանի երկրաշարժի օրերուն ես կ՚աշխատէի հարեւան քաղաքի մը Հաքքարիի ժողովրդական մշակոյթը ցոլացնող նախագծի մը շուրջ։ Այս նոյն առումով երրորդ նախագիծն է, որ ձօնուած է Վանին իր բոլոր երեսակներով»։
