DOSYA

İstanbul Bilgi Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Görevlisi Amed Gökçen’in ‘Kara Kitap Kara Talih’ adlı yeni kitabı, Ortadoğu’nun kara talihli toplumu Ezidilere odaklanırken, bu toplumun Irak, Almanya, Suriye, Rusya, Gürcistan ve Ermenistan’daki yolculuğuna odaklanıyor. Saner Şen'in fotoğrafladığı bu çalışmadan bölümler aktarıyoruz.

Daha önce Agos’ta da yayımladığı öykülerini bir kitaba yeni versiyonlarıyla toplayan Mahir Özkan'la, Aras Yayıncılık’tan çıkan ‘Hemşin Öyküleri’ni konuştuk. Tabii bununla kalmayıp, Hemşince ve Hemşinli kimliği üzerine tartışıp, sohbetimize birkaç aile anekdotu da sıkıştırdık.

Ortada olan o ki yeni dönem kendi yeni sorunları ile geliyor. Sorunların çözümü ise besbelli ortak çözüm bulma iradesine bağlı olacak.

Yeni eğitim yılıyla birlikte başlayan okul tartışmalarını vesile bilerek, başta İstanbul olmak üzere, Ermeni Ruhani önderliklerinin elinin uzandığı köylerle, eğitimden faaliyetinden yoksun ve yoksul yüzlerce Ermeni köyüne yönelik çalışmaları hatırlamak ilham verici olacak. Birleşik Ermeni Cemiyetleri okulları ve bu eğitim kurumlarının yayınladığı raporlar üzerinden bir yolculuğa çıkacağız.

Bu hafta, Üç Horan Vakfı yönetimindeki iktidar kavgalarını manşete taşıyan Agos'un başyazısında katılımcı bir toplum modeli talebi var: 'Daha şeffaf, daha katılımcı, daha çoğulcu kurumları ve yeni bir toplum modelini hep beraber hayata geçirelim. Çünkü gelecek kuşaklar nezdinde iyiden de, kötüden de bizler, hepimiz sorumluyuz. Ve sınav şimdiki zamanda verilecek.'

Agos'un arşivinde, Diyarbakır Suriçi'nde yakılan Kurşunlu Camii'nin geçmişine gidiyoruz. Sarkis Seropyan'ın kaleminden, Aziz Teodoros Kilisesi'nin Kurşunlu Camii'ne dönmesinin hikayesi.

I. Dünya Savaşı’ndaki Almanya-Osmanlı ittifakını Alman belgeleri üzerinden inceleyen ‘Alman Belgelerinde Alman-Türk Silah Arkadaşlığı ve Ermeniler’ isimli kitabın yazarı Serdar Dinçer’le, Balkan Savaşları’nın öncesini, sonrasını ve Ermeni Soykırımı’na giden yolunu konuştuk.

Lafa değil icraata bak diye boşuna dememiş eskiler. İmroz’da bu yıl eğitim hayatına başlaması için çalışmaları devam eden Rum Ortaokulu ve Lisesi, azınlık karşıtı bürokrasinin son dakika oyunlarıyla bu haktan mahrum kaldı. Oysa Rum toplumu, mevzuatta maddenin torba yasa çerçevesinde değiştirileceğini ummuştu. Gel gör ki, torba yasadan koca bir hayal kırıklığı çıktı.

Bir dönemin en meşhur gazozu, 'Olimpos Gazozları'nın hikâyesini araştırırken 6-7 Eylül Olayları’nın yıkıcı yüzü bir kez daha ortaya çıktı. Hikâyeyi, Grigoris Bazlamacı ile Gülsün Karamustafa’dan dinlerken 1955 yılının, Sirkeci’sine, oradan Cihangir’deki Bazlamacı Apartmanı’na Atina’ya ve bugünün İstanbul’una doğru çok duraklı bir yolculuğa çıktık.

Sınırlar üzerine çalışan akademisyen Prof. Neşe Özgen'le, sınırların o bölgede yaşayan insanları nasıl etkilediğini, Iğdır ve Ardahan’daki kimlik inşasını, bu kimlik inşasında Ermeniliğin yerini ve Ermenistan sınırının durumunu konuştuk.