Fransa merkezli uluslararası sivil toplum kuruluşu olan Sınır Tanımayan Gazeteciler'in (Reporters sans frontières - RSF) 2024 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi yayınlandı. Türkiye 180 ülke arasında 158. sırada yer alıyor.
Endekste en üst sırada Norveç bulunurken, 180. ve en son sırada Doğu Afrika ülkesi Eritre, 179. sırada ise Suriye yer aldı.
Türkiye bu endekse göre, Filistin, Yemen, Venezuela, Pakistan, Somali ve Libya gibi birçok ülkenin gerisinde kaldı.
Türkiye, 2023'te 165. sırada yer alırken, 7 sıra ilerleyerek 2024'te 158. sıraya yerleşse de durumun “çok vahim” olduğu ülkeler kategorisinde yer almaya devam etti.
Euronews Türkçe'ye konuşan Sınır Tanımayan Gazeteciler Türkiye temsilcisi Erol Önderoğlu, RSF'nin yıllık olarak yayınladığı "Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi"nde Türkiye'nin 158. sırada yer almasının, medya bağımsızlığına saygı duyulmamasının bir yansıması olduğunu ifade etti.
Önderoğlu RSF'nin endeksinin, Türkiye'deki kamuoyunun ve medyanın çoğulcu yapısının hiçe sayıldığını ortaya koyan bir gösterge olduğunu belirtti.
Uluslararası Basın Enstitüsü'nün (International Press Institute - IPI) Türkiye verilerine göre, şu anda 13 gazeteci cezaevinde bulunuyor.
IPI'ın rakamlarına göre 2024 yılının başından bu yana ise 219 gazeteciye yönelik hak ihlali tespit edildi.
Bu ihlallerin 95'i "tehdit, hedef gösterme ve sözlü şiddet" kategorilerinde gerçekleşirken, toplam ihlallerin yüzde 43’ünü oluşturdu.
Son 6 ayda gazetecilere yönelik uygulanan 85 hak ihlali ise "tutuklama, gözaltı ve davaları içeren yasal yollarla yapılan şiddet" kategorisinde yer alıyor. Hak ihlallerinden en az 25’i ise "fiziksel şiddet" olarak tespit edildi.
Aynı zamanda Ocak 2024'ten bu yana 110’dan fazla gazeteci en az 80 duruşmaya çıkartıldı. Bu 80 duruşmanın yalnızca 15’inde gazeteciler hakkında beraat kararı verildi.
16 gazeteciye hapis cezası verilirken, 58 gazetecinin duruşmaları ise ileri bir tarihe ertelendi ya da hükmün açıklanması geri bırakıldı.
IPI'ın derlediği verilere göre Ocak-Temmuz 2024 döneminde 141 gazete veya haber sitesi Basın İlan Kurumu (BİK) tarafından kısıtlamaya maruz kaldı. Toplamda ise bu kurumlara 505 günlük erişim yasağı getirildi.
Nisan-Haziran Bağımsız İletişim Ağı Medya Gözlem Raporu'na göre ise, üç ayda yaklaşık Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) medya kuruluşlarına toplamda 29 milyon 205 bin 625 TL’lik para cezası kesti.
(Ajanslar, RSF, Euronews)
